İnsan kanı plazmasında bulunan albümin, bir tür proteindir. Bir tür taşıyıcı protein olan albümin, vücudun temel yapı taşlarını oluşturmaktadır ve kanın yapısında bulunan proteinlerin % 60’ını meydana getirmektedir. Albüminler organizma içinde devamlı olarak yapılanmakta, işlem görmekte ve değişmektedir. Bu işlemlerde, albüminden daha ufak yapıya sahip olan 22 adet amino asit de görev almaktadır. Fakat insan vücudu bu 22 amino asitten 8 tanesini kendisi üretememektedir. Bundan dolayıdır ki, bu 8 adet amino asit aynı zamanda, “esansiyel amino asitler” yani “temel amino asitler” olarak adlandırılmaktadır. 8 temel amino asidin isimleri ise; valin, triptofan, leucin, fenitafanin, isoleucin, treonin, lizin ve metionin şeklindedir. Bu 8 temel amino asit, vücut tarafından üretilemediği için dışarıdan besinler yolu ile alınmak durumundadırlar. Bu doğrultuda, tüketilen gıdaların içermiş oldukları temel amino asit miktarı ne kadar fazla ise, o gıdaların besleyici değerleri de aynı doğrultuda kaliteli demektir.
Albüminin, kan plazması dışında, kas, deri, ter, göz yaşı, safra ve mide suyunda bulunmaktadır. Vücutta bulunan toplam albümin miktarının % 30 ila % 40’ı kan plazmasında bulunmaktadır ve albümin, kan plazmasında bulunan proteinlerin % 60’ını oluşturmaktadır.
Albümin Amino Asidinin Görevleri
Albümin amino asidinin esas ve en önemli görevi, kan ile doku sıvıları arasında, suyun dengelenmesini sağlamasıdır. Albüminin vücuttaki diğer görevleri ise, yağ asitleri ile çeşitli türlerdeki başka maddelerin kan plazması içinde taşınmasını sağlamak gibi görevlerdir.
Albüminin Faydaları
Hormon ve kas hücrelerinin üretilmesinde son derece etkili olan albümin, vücuda alınan besin maddelerinin ve hormonların, ulaşması gereken yerlere, taşınmasını sağlamaktadır. Eğer albümin olmasaydı, kan plazmasında biriken yağlar parçalanmaz ve bir süre sonra da kan plazmasında katılaşarak, damar tıkanıklığına yol açabilecek hale gelebilirdi. Vücuttaki hemen her alanda işlevi bulunan albümin, kasların, lif dokularının, sinir dokularının ve saçların meydana gelmesinde önemli katkılar sağlamaktadır.
Albümin Eksikliğinin Neden ve Sonuçları
Nedenleri: Çeşitli sebeplerden dolayı meydana gelen albümin eksikliğinin oluşma nedeni genellikle, karaciğer hastalıkları, kalp rahatsızlıkları, böbrek hastalıkları ve kanser olarak bilinmektedir. Vücutta meydana gelen su kaybı ise, kan plazmasındaki albümin miktarının artmasına sebep olmaktadır. Öte yandan, yetersiz ve dengesiz şekilde beslenen kişilerde, albümin eksikliği ortaya çıkabilmektedir.
Sonuçları: Vücutta albümin seviyesinin azalması sonucu, vücut direncinde kırılma yaşanabilmektedir. Ayrıca, kan plazmasındaki albümin eksikliğine bağlı olarak, enfeksiyonlara karşı savunmasızlık oluşabilmektedir.
İdeal Albümin Değerleri
Ulusal Böbrek Vakfı’na göre, yüksek kalorili ve protein bakımından zengin gıdalardan oluşan beslenme şekli, kan plazmasındaki albümin seviyesinin artırılmasına yardımcı olmaktadır. Kan plazmasında olması gereken ideal albümin seviyesi ise, 3,4 gram ile 5,4 gram arasındaki değerler.
Karaciğer Sağlığı ve Albümin Değerleri
Albümin eksikliği sağlıklı insanlar için çok büyük bir tehlike oluşturmamaktadır. Fakat, karaciğer rahatsızlığı bulunan kişiler için albümin eksikliği dikkat edilmesi gereken bir konudur. Çünkü karaciğer, albümin üretimini sağlamaktadır. Eğer herhangi bir karaciğer hastalığı söz konusu ise, karaciğerdeki albümin sentezi zarar görecektir. Böyle durumlarda, iştahsızlık yaşanabilmektedir. Yüksek kalorili ve yüksek proteinli besinlerden oluşan, sık ve ufak öğünler, karaciğer sağlığını olumlu yönde etkileyebilmektedir.
Günlük Alınması Tavsiye Edilen Albümin Miktarı
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, hafif bedensel işler ile uğraşan yetişkinler için, her kilo değeri başına 0,8 gram albümin alınması gerekmektedir. Buna göre, ortalama 70 kg ağırlığındaki bir yetişkinin günlük tüketmesi gereken albümin miktarı 56 gram değerinde olmalıdır.
Albümin İçeren Besinler
Bazı besin maddeleri, içermiş oldukları albümin değerlerinden dolayı, kan plazmasındaki albümin seviyesinin artırılmasına yardımcı olabilmektedir. Ayrıca, gıdasal albüminin biyolojik değeri, vücudun albümin ihtiyacının kaç gramının gıdasal albümin ile karşılandığı değeridir. Örnek vermek gerekirse, patatesin yapısında bulunan 100 gram albüminin 70 gramı, yumurtadaki 100 gram albüminin ise 100 gramı vücuda özgü albümin olarak işlenebilmektedir. Bu sonuca göre, patatesin biyolojik albümin değeri “70” yumurtanın biyolojik albümin değeri ise “100” şeklindedir.
Hem hayvansal hem de bitkisel kaynaklı besinler, albümin seviyesinin artırılmasına yardımcı olmaktadır. Hatta hem bitkisel hem de hayvansal kaynaklı besinlerin dengeli şekilde tüketilmesi daha da etkili olacaktır. Bu doğrultuda, kandaki albümin seviyesinin artmasını sağlayan bazı besin maddeleri aşağıda listelendiği şekildedir;
1. Hayvansal Kaynaklı Proteinler:
Milk_Butter_Eggs_Yogurt_CheeseCurds_sqr_rgb_2500x1953
Albümin bir tür amino asit çeşididir. Amino asitler ise, vücut için hayati öneme sahip olan proteinlerin, küçük yapı taşlarını oluşturmaktadır. Bundan dolayı, protein içeren besinlerin albümin içerikleri de yüksek olacaktır. Özellikle de hayvansal kaynaklı proteinler, çok iyi birer albümin kaynağı besinlerdir. Albümin içeren hayvansal kaynaklı proteinler ise şu şekildedir;
Süt,
Peynir,
Kırmızı et,
Balık eti,
Kümes hayvanları,
Yumurta,
Tereyağı.
2. Bitkisel Kaynaklı Proteinler:
nuts-e1460048870572
Her ne kadar protein denildiğinde ilk akla gelen hayvansal kaynaklı besinler olsa da, bitkisel kaynaklı besinlerin bazıları da protein içermektedir. Dolayısı ile, bitkisel kaynaklı proteinler de albümin içerebilmektedir. Buna göre, albümin içeren bitkisel kaynaklı proteinler şu şekildedir;
Tofu (soya sütünden elde edilen bir tür peynir),
Soya,
Yer fıstığı,
Fıstık ezmesi,
Baklagiller,
Kabuklu yemişler.
3. Karbonhidrat ve Yağ İçeren Besinler:
freshly-made-butter
Karbonhidratlar ve yağlar, yüksek kalori değerleri taşımaları ile dikkat çekmektedir. Öte yandan, yüksek kalorili besinler, kan plazmasındaki albümin seviyesinin artmasına yardımcı olmaktadır. Bundan dolayı da, karbonhidrat ve yağ içeren besinler albümin üretimi açısından önemlidir. ayrıca karbonhidratlar ve yağlar, vücudun proteinleri kullanmasına yardımcı olmakta, kas yapılanmasına katkı sağlamakta ve iyileşme sürecini de kısaltmaktadır. Buna göre, albümin içeren karbonhidratlar ve yağlar şu şekildedir;
Tereyağı,
Bitkisel yağlar,
Ekşi krema,
Kabuklu yemişler,
Omlet,
Salata,
Pirinç,
Patates,
Susam.
4. Albümin İçeren Diğer Besinler:
peas
Albümin içeren diğer besin maddeleri ise aşağıda belirtildiği şekildedir;
Çavdar,
Yulaf,
Bezelye,
Fasulye.
0 comments :
Yorum Gönder